Mechelen met kinderen – 21x leukste uitjes

Een weekendje naar Mechelen met kinderen gaan is een enorme aanrader. Deze mooie stad, gelegen tussen Antwerpen en Brussel, heeft een compact centrum vol bezienswaardigheden. Ideaal als je zoekt naar een leuke citytrip tijdens de herfstvakantie. Wat je doet in kinderstad Mechelen? Dit zijn onze tips voor een stedentrip of dagje uit in België.

Waarom naar Mechelen met kinderen? Als je, net als wij, fan bent van de stad Gent, dan is een stedentrip Mechelen ook echt een must. De stad is wat kleiner dan Gent, maar heeft zeker veel in huis om te ontdekken. De sfeer is zeer aangenaam, er staan prachtige gebouwen, veel terrasjes en restaurants én er zijn tal van leuke kinderactiviteiten te doen. Verder is er een leuke combinatie tussen parken, bezienswaardigheden en gezinsacitiviteiten.

Kies je voor een citytrip Mechelen, ga dan zeker 2 dagen hierheen. In die tijd kan je veel van de stad verkennen en ontdekken. Wil je de dierentuin ook in, een museum bezoeken en de tijd nemen? Dan is een stedentrip met 2 overnachtingen wel echt aan te raden. Deze overzichtelijke stad heeft veel te bieden en het is heerlijk om er rond te wandelen en te ontdekken.

  • Nog meer tips over een bezoek aan Mechelen met kinderen lees je natuurlijk op de website van kinderstad Mechelen!

Mechelen met kinderen te voet ontdekken

Interactieve wandelroutes voor gezinnen

Een van de leuke manieren om Mechelen met kinderen te ontdekken is via de interactieve wandeling Mechelen stuurt je stappen. Er zijn twee interactieve wandelingen kriskras door Mechelen uitgezet en deze wandel je natuurlijk in familieverband. Deze boekjes met de route op een groot plan kan je gratis afhalen aan de Toeristische balie (Vleeshouwersstraat 6).

Er zijn twee routes, de tocht ‘Van Arend tot Zwaluw’, die in het teken staat van dieren, is een ontdekkingstocht door de stad. En wij kozen dan voor de route ‘Met Natte Voeten’, deze staat in het teken van water en komt ook langs de kruidtuin. Onderweg zie je allerlei mooie gebouwen van de stad Mechelen en je wandelt over het prachtige Dijlepad direct aan en over het water. Stop bij de verschillende spelprikkels, haal net als wij koffie met wat lekkers op de Grote Markt en geniet dan in de Kruidtuin terwijl de kinderen in de speeltuin ravotten.

Kinderen kunnen met het Grote Plan het voortouw nemen en in het wandelboek staan veel weetjes over de stad. Let aanvankelijk wel even op dat je kind in de juiste richting navigeert. Je kan de routes 2 kanten op wandelen, maar het is wel zo makkelijk om in de richting mee te lopen van de opdrachten en de informatie in het wandelboek.

Stappen door Mechelen
Wandelroute Met Natte Voeten

Escape-wandeling van de Gouden Kooi

Ben je in Mechelen met kinderen vanaf een jaar of 10? Het is met tieners echt een aanrader om de Escape-wandeling van de Gouden Kooi te proberen. Wij hebben deze escape wandeling gelopen, en tijdig opgelost, op een stralende zondagmorgen. En dit vonden we zo tof dat deze een vermelding krijgt in ons overzicht van favoriete dagjes weg België!

De wandeling start en eindigt in een levensecht politiebureau en direct vanaf de start word je meteen ondergedompeld in het verhaal. De lokale recherche van Mechelen heeft namelijk een probleem. De Nekker, een eeuwenoude Mechelse legende, lijkt terug te zijn in de stad en er zijn al meerdere slachtoffers gemaakt! De Mechelse politie heeft jouw hulp nodig bij het vinden van de moordenaar, in een race tegen de klok.

escape mechelen
Puzzelen in het stadscentrum

Gewapend met een beetje informatie en een sleutel stap je naar buiten, de stad in. En wat volgt zijn 7 hele toffe raadsels. Gelukkig niet met tablet of smartphone, maar juist ouderwets speuren en puzzelen. Doordat je door het centrum loopt zie je de mooiste stukjes, verborgen steegjes, parken en de bezienswaardigheden terwijl je ook nog probeert om het bewijsmateriaal te verzamelen en de moordenaar te vinden. Gaan jullie deze escape route lopen? Laat ons weten in de reacties of jullie de moordenaar gevonden hebben én in welke tijd!

Wij wandelden deze route met onze kinderen van 11 en 9 jaar. Zij konden actief helpen speuren en puzzelen. Bij de meeste raadsels was het oplossen echt groepswerk: wat moet je hier precies doen, hoe komen we aan de juiste code. Ben je met jongere kinderen onder de 6 of 7 jaar, dan kunnen sommige raadsels wel te ingewikkeld zijn. De wandelafstand is zo’n 3 kilometer en je hebt 2,5 uur om de moordenaar te stoppen.

escape-wandeling
Escape-wandeling

Kunstroute

In Mechelen zagen we op allerlei plekken prachtige kunstwerken en standbeelden. Er is een speciale kunstroute door de stad gemaakt voor gezinnen. Er zijn 10 elektriciteitskasten bestickerd en je kan deze vinden tijdens een kindvriendelijke kunstroute door het centrum van de stad. Leuk voor de kids: Rommy Rombouts, de mascotte van Mechelen Kinderstad, zit verstopt in elk schilderij. Je kan het plannetje volgen of zoek deze kunstwerken als je door de stad loopt.

De Kunstroute is gebaseerd op de gelijknamige boekenreeks van kinderboekenschrijfster Thaïs Vanderheyden

kunst in Mechelen

Bezienswaardigheden Mechelen met kinderen

Mechelen is de kerkenstad van Vlaanderen, want in deze stad zijn er 8 kerken. Tel daar een leuk en gezellig centrum en allerlei bezienswaardigheden bij op en je hebt een ideale stad gevonden voor een leuke uitstap met gezin.

Romboutstoren

Een must tijdens een dagje weg in Mechelen met kinderen is het bezoeken, en liefst ook beklimmen, van de Romboutstoren. Als je aan komt rijden is deze toren het eerste dat je ziet van de stad! Vergeet ook niet om naast de toren even de gele XXL-pop te bewonderen. Of even, neem er liefst de tijd voor. Voor de kinderen is dit een geliefd klim- en glijobject.

De beklimming start in de kathedraal en deze Sint-Romboutskathedraal is echt prachtig! Wandel een rondje er doorheen en bewonder het glas in lood. Dit is een van de mooiste kathedralen die ik gezien heb. En het beklimmen van deze toren is ook een beleving. Kom tot 97 meter hoogte voor de Skywalk met uitzicht en ontdek op de weg naar boven allerlei weetjes.

bezienswaardigheden Mechelen

Via de trap, 538 treden, kan je de toren beklimmen. Onderweg zie je soms staan hoeveel treden je al achter de rug hebt. Als je mazzel heb zit de beiaardier in de ‘Nieuwe beiaardkamer’ te spelen. Onderweg kom je ook langs de klokken en verschillende informatieborden. Doordat er op verschillende verdiepingen dingen te zien en ontdekken zijn, kan je steeds even op adem komen.

Boven aangekomen sta je bij de Skywalk en hier heb je natuurlijk prachtig zicht over de stad. Bij helder weer, wij hadden die mazzel, zie je aan de ene kant Brussel en het Atomium liggen en aan de andere kant zie je de stad Antwerpen.

  • De toren is niet rolstoeltoegankelijk, maar je kunt hem virtueel bezoeken. En ook in het infokantoor van Visit Mechelen kan je door middel van een VR-bril de toren virtueel bezoeken. Kinderwagens kunnen dus ook niet mee naar boven.
Romboudt uitzicht Skywalk
Romboutstoren

Varen op de Binnendijle

Een leuke manier om de bezienswaardigheden te zien van kinderstad Mechelen, is tijdens een boottocht op de Binnendijle. Je stapt aan de Haverwerf aan boord van een van de elektrische boten, dat is tegenover de Vismarkt. De rondvaart duurt ongeveer 45 minuten en onderweg zie je veel van de prachtige gebouwen langs het water. Ook wordt er uitleg gegeven over wat je ziet. De ene kant op vaar je naar de sluis, het water aan de andere kant heeft een hoogteverschil van 4 – 5 meter. En de andere kant op vaar je naar de kruidtuin.

  • In plaats van meegaan met een rondvaartboot kan je er ook voor kiezen om een kano of een SUP te huren!

Deze boottocht is er niet het hele jaar door. Ze varen dagelijks vanaf het eerste weekend van de Paasvakantie tot het laatste weekend van de Herfstvakantie. In de maanden maart en november varen ze op zaterdagnamiddag en zondagnamiddag. Bekijk de info op de website.

Varen

Dijlepad

Ook tof tijdens een citytrip Mechelen met kinderen is wandelen over het Dijlepad. Wandel je net als wij de (gratis af te halen) route ‘Met Natte Voeten’ dan kom je hier vanzelf langs. Hier wandel je, net als de Mechelaar graag doet, langs het water door het centrum. Een deel hiervan is een drijvend stuk en dat wandelt heel leuk. Dit stuk vind je tussen Haverwerf en Kruidtuin. Op deze manier ontdek je Mechelen vanuit een heel ander perspectief, zo zie je de achterzijde van de oude huizen. En op allerlei plekken valt er ook kunst te ontdekken. Vinden jullie de dame die op de duikplank klaar staat om het water in te duiken?

Als je bijna aan de brug bent van de kant van de Kruidtuin, aan de Vijfhoek, is er een piepklein straatje onder de huizen door. Dit lijkt wel een rioolstraatje maar dan netter. Deze is soms afgesloten met een metalen poort, het “boogstraatje”. Dat komt uit in de Onze-Lieve-Vrouwestraat, vlak naast het allerkleinste snoepwinkeltje dat je ooit hebt gezien!

  • Het Dijlepad is toegankelijk voor rolstoelen en kinderwagens, wel kan er wat hulp nodig zijn. De oprijplaten hebben een vrij steile hellingsgraad en kunnen glad zijn als het regent.
route water Mechelen
Dijlepad

Begijnhoven

Net als in een aantal andere Belgische steden kan je ook in Mechelen de Begijnhoven bewonderen. Een van de mooie bezienswaardigheden in Mechelen met kinderen is het Groot Begijnhof aan de Hoviusstraat 16. Wandel tussen het Klein en het Groot Begijnhof met de leuke huisjes en stegen. Het Groot Begijnhof staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en bekijk ook de Begijnhofkerk.

Aan de rand van dat begijnhof staat de Brouwerij Het Anker. Het is geweten dat het vroeger de begijntjes waren die het bier brouwden. Het is er heel gezellig rondwandelen, en rustig omdat het er autoluw is. Je kunt in de brouwerij iets gaan eten en de ouders kunnen de verschillende Mechelse bieren proeven ondertussen. De brouwerij is te bezoeken op bepaalde tijdstippen tijdens weekends.

wat te doen in Mechelen

Kazerne Dossin

Een van de bijzondere bezienswaardigheden in Mechelen die ik graag eens zou bezoeken is de Kazerne Dossin. Dit is een Museum, Memoriaal en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten. De geschiedenis van dit gebouw is niet al te vrolijk, want het was tijdens de ‘SS Sammellager Mecheln’, een kazerne voor meer dan 25.000 Belgische en Noord-Franse Joden en Zigeuners.

Ga je hierheen met kinderen vanaf ongeveer 8 jaar, dan is er het interactief gezinsparcours ‘Simon vertelt‘. Gewapend met een bosje sleutels gaan kinderen op zoek naar kistjes. Aan de hand van de inhoud van deze kinderen ontdekken ze verhaal van Simon Gronowski. Dit is een jongen die gelukkig wist te ontsnappen uit de trein naar Auschwitz. Kinderen worden tijdens het bezoek aangezet tot nadenken over pesten, uitsluiting en de gevolgen hiervoor.

kruidtuin
Kruidtuin

Meer bezienswaardigheden in Mechelen met kinderen

Ben je op pad in kinderstad Mechelen, dan zijn er nog veel meer leuke en mooie bezienswaardigheden om te ontdekken. Enkele tips om te doen zijn:

  1. Stadhuis – Dit stadhuis moet je echt gezien hebben, ik had aanvankelijk het idee dat het een paleis was. Het gebouw bestaat uit 3 verschillende delen, deze zijn in verschillende periodes gebouwd en het gaat dan ook om 3 verschillende bouwstijlen.
  2. Grote Markt is een prachtig plein met veel terrassen. Ideaal als uitgangspunt voor een dagje Mechelen.
  3. De stadspoort Brusselpoort is de enige stadspoort die bewaard is gebleven.
  4. Mechelen staat bekend als de kerkenstad. Bewonder het schilderij De Wonderbare Visvangst van Peter Paul Rubens in de O-L-V-Over-de-Dijlekerk. En ook in de Sint-Janskerk hangt een werk van Rubens, dat is het drieluik De Aanbidding der Wijzen.
  5. De pandjes op de Haverwerf, dit zijn 3 mooie gebouwen uit de 16e en 17e eeuw. Alle gebouwen hebben hun eigen stijl.
bezienswaardigheden Mechelen met gezin

Leuke activiteiten in Mechelen met kinderen

En dan gaan we verder met de leukste activiteiten voor een gezinsuitje in Mechelen. In deze stad zijn er volop leuke activiteiten te vinden om te doen met kinderen.

Technopolis

Een van de bekende kinderactiviteiten in Mechelen is doe-centrum Technopolis. Hier kan je veel doen en ontdekken. Zo kan je zelf een vliegtuig aan de grond zetten, liggen op een spijkerbed of fietsen op een kabel op vijf meter hoogte. Bezoekers van 4 tot 104 ontdekken hier van alles over wetenschap en technologie. Er zijn workshops, demo’s, shows en je mag ontzettend veel zelf doen bij de interactieve opstellingen.

Een van de bloggers van Reistipsmetkids bezocht dit museum met haar kinderen en schreef onder andere: “In de vliegtuigsimulator waanden ze zich heel even een piloot en daarna was het dolle pret in de hoofdschotel, een opstelling die gebruik maakt van optische illusies. Het ritje door de Grand Canyon, op de virtual reality fiets, viel ook in de smaak. Net als de rolstoelrace. Wij zijn van 11 tot half 5 in het Technopolis geweest en hadden nog niet alles gedaan. Technopolis met kinderen bezoeken is wat ons betreft een enorme aanrader!”

  • Ben je in de herfstvakantie van 2023 in Technopolis, dan pak je de magie van K3 mee! Deze tentoonstelling is te zien tot en met 7 januari 2024. Een aantal experimenten zijn in een K3-jasje gestoken. Voor de fans is er ook de gloednieuwe opstelling ​‘Dans met K3’. Dit is inbegrepen bij je dagticket.
Sint Romboudtkathedraal
Sint Romboudtkathedraal

Speelgoedmuseum

Voor een stedentrip Mechelen met kind mag de tip van het Speelgoedmuseum natuurlijk niet missen. Dit museum staat natuurlijk volledig in het teken van speelgoed. Het gaat om speelgoed van vroeger en nu en er staat veel tentoongesteld. Bij de onthaal kan je vragen om de gezinskoffer. Hierin zitten allerlei spelletjes en activiteiten. Naast de cafetaria is er een speelruimte en in het museum zijn verschillende speelhoekjes gemaakt. Ga je hier in de vakanties heen, dan zijn er vaak extra activiteiten of er zijn speciale zoektochten voor kinderen uitgezet.

  • Regent het als je in Mechelen bent? Dan kan je ook nog naar Burney’s om te gaan bowlen en/of karten, gaan zwemmen in overdekt zwembad Nekkerpool of naar de binnenspeeltuin Nekki.
Dijlepad

Groen in Mechelen met kinderen

Kruidtuin – Tijdens beide dagen van onze citytrip Mechelen bezochten wij de Kruidtuin. De eerste dag was dat met de route ‘Met Natte Voeten’ en de tweede dag was dat met de escape-wandeling. Het leuke is dat je bij ieder bezoek weer nieuwe dingen ziet. Dit is het grootste openbare park in de historische binnenstad. In het park, dat langs de Dijle is gevestigd, staan allerlei beelden en je vindt er een leuke speeltuin. (Maps)

Vrijbroekpark – Een van de parken bij Mechelen met kind is het Vrijbroekpark, een groene long aan de rand van de stad. Vanaf het bezoekerscentrum start de gezinswandeling ‘Hout de dief’, dit is een gratis route. En naast de taverne Vrijbroekhof ligt een avontuurlijke speeltuin met speelelementen voor de verschillende leeftijdsgroepen. Voor peuters en kleuters zijn er speelhuisjes en grotere kinderen en tieners klimmen in de toren en wandelen over het wiebelend parcours. – Google Maps

De Nekker – Dit is een provinciaal sport- en recreatiedomein. Er is een waterspeeltuin op het domein en in de zomermaanden kan je buiten zwemmen. Ook is er een binnenzwembad, de binnenspeeltuin Nekki en op het terrein zijn meerdere speelplekken.

Mechelen met kinderen

Tivolipark

Dit park is een voormalig 19de-eeuwse kasteelpark waar je nu heerlijk kan wandelen over de paadjes langs de imposante bomen, bruggetjes en grasvelden. Voor het kasteel ligt een Engelse landschapstuin met grote vijver en ringgracht. Met kinderen vanaf 7 jaar wandel je het Spotterspad langs twaalf informatieve en interactieve stopplaatsen. Ga speuren naar bosdieren, balanceren tussen bomen en componeer een liedje op houtstammetjes. Ook is er een leuk Kadodderpad voor kinderen vanaf 4 jaar.

Naast wandelen kunnen de kids in dit park ook naar de kinderboerderij gaan, de knuffelhoek is op woensdag en in het weekend geopend. Verder is er een grote speeltuin voor kinderen tot 12 jaar, met klimtorens, burchten, glijbanen en loopbruggen. Voor de dreumes en peuter is er een zandbak en aangepaste speelhoek met speeltuigen op maat.

Planckendael Zoo

En de Planckendael Zoo is op zichzelf al een hele goede reden voor een daguitstap Mechelen. Van olifanten tot giraffen en zebra’s; er zijn tal van dieren! Dit park is ruim opgezet en de dieren hebben echt voldoende ruimte. Daarnaast is er voor de kinderen veel speelruimte en klauter- en klimparcoursen.

Blogger Marlyn van Travelwithkids bezocht deze dierentuin met haar gezin en was hier enthousiast over. Ook een gastblogger van ons was in deze dierentuin bij Mechelen en schreef: “Wat mij betreft is dit één van de mooiste dierenparken die ik gezien heb. Dit park is heel mooi ruim opgezet en de dieren hebben echt voldoende ruimte. Daarnaast is er voor de kinderen veel speelruimte en er zijn onderweg allerlei klauter- en klimparcoursen.”

Planckendael Zoo
Planckendael Zoo – Foto Marlyn

Uit eten in Mechelen met kinderen

Foodhall Vleeshalle

Een van de hoogtepunten van een citytrip Mechelen was voor onze dochter toch echt de Vleeshalle bezoeken voor het avondeten. Ooit boden slagers hun koopwaar aan in dit gebouw, nu is de monumentale hal een culinaire hotspot in het hartje van Mechelen. In deze foodhall vind je tal van leuke kraampjes waar je eten en drinken kan halen. Van cocktails tot wafels met aardbeien en van pizza tot de Tapas van La Qia. Bedenk het en je kan het er vinden.

Onze oudste wandelde de hele avond rond met een kaart en kwam steeds terug met een nieuw gerechtje om te proberen. Favoriet waren onder meer de hamburgers, saté, kaaskroketten, pizza en loempia’s. En dan voor het nagerecht bevielen de karamel milkshake en de wafel met slagroom erg goed. Je kan ook de Afrikaanse keuken proberen, met onder meer gebakken banaan en frietjes van maniok, ga voor Vietnamees met phở, verse spring rolls en veel koriander en ga naar de Avocado bar voor bagels, salades en (sushi)bowls met een lading avocado.

Het leukste is natuurlijk om rond te lopen en te kijken wat je wilt eten of drinken, maar je kan het ook online bestellen en dan krijg je een seintje als het klaar staat om af te halen. Ben je met jonge kinderen, dan kunnen zij in de speelhoek spelen. Je kan zowel binnen als buiten zitten.

  • In De Vleeshalle kun je enkel met de kaart of met de Bancontact-app of online ook via iDeal betalen. 
Vleeshalle
Vleeshalle

Barbib

Een gave plek voor een lunch in Mechelen met kinderen is Barbib. Dit is een ideale plek voor een eenvoudige lunch tegen goede prijzen. Dit restaurant is op een bijzondere plek gevestigd, in de Mechelse stadsbibliotheek in Het Predikheren. Het Predikheren is gevestigd in de gebouwen van het voormalige predikheren- of dominicanenklooster en de bijbehorende kloosterkerk. Deze gebouwen zijn prachtig gerenoveerd en wandel daarom voor of na je bezoek aan Barbib ook een rondje door de bibliotheek.

In het café geniet je dan van Italiaanse koffie, homemade limo, quinoa boterhammen, zalige zoetigheden, vegan opties en meer. Zeker leuk om hierlangs te gaan tijdens je stedentrip Mechelen!

Barbib Mechelen
Barbib

Meer restaurants in Mechelen met kinderen

In de stad zijn nog veel meer toffe cafés, restaurants en andere spots. Enkele aanraders voor gezinnen zijn:

  1. Wij waren een aantal keer bij de Beans Bar, IJzerenleen 37, voor de koffie. Ze hebben daarnaast ook veel soorten thee, bagels, bowls en wraps.
  2. Eetcafé t’ASS aan de Antwerpsesteenweg 94B ligt in het Tivolipark met de grote speeltuin en kinderboerderij.
  3. BAR KLAK is een koffie- en cocktailbar in het centrum van Mechelen! JE zit hier in de schaduw van de Sint-Romboutstoren en de Grote Markt.
  4. Sister bean is een koffie- en lunchbar met gezonde ontbijt- en lunchgerechten. Er zijn een aantal guilty pleasures te vinden, maar nooit in overvette of mierzoete vorm.
  5. Of ga voor de koffie naar Kaffee-ine.
  6. SEBFrit frituur, Hoogstraat 26, is een goede frituur waar wij ook een patat stoofvlees en een kaaskroket hebben gehaald. Toch een must als in België bent.
  7. Funky Jungle is voor vegan eten. Ze werken met een beperkte vegan menukaart met wekelijks variërende suggesties. 
  8. Sava is een leuke tapas bar op de Grote Markt 13.
Novotel
Novotel

Praktische tips Mechelen met kinderen

Het is ontzettend leuk om op citytrip Mechelen te gaan en daarom delen we nog enkele praktische tips voor jouw bezoek.

Overnachten familiehotel

Wij verbleven in het Novotel, een mooi viersterrencomfort op 5 minuten lopen van het historische stadscentrum. Je verblijft om de hoek van de rivier en tegenover het hotel zijn er al restaurants, bakkers en koffiewinkeltjes. En ook het hotel zelf is erg prettig, met voor ons twee kamers die verbonden waren via een tussendeur. Er is in de kamer een badkamer met aparte douche en een bad. De hele dag door kan je in de hal ook nog koffie en thee maken om mee te nemen naar buiten. Beneden is ook een kleine speelhoek. Daarnaast is het ontbijt goed en uitgebreid. Een prettige plek voor je stedentrip!

  • Bijzonder overnachten kan in de Martin’s Patershof Mechelen, dit hotel is gevestigd in een kerk. De meeste kamers hebben de speciale glasramen en ook de spitsbogen. Het hotel heeft speciale arrangementen voor gezinnen.

Bereikbaarheid

Mechelen is goed bereikbaar met de auto en de trein, ook vanuit Nederland. Met de directe verbinding vanaf Amsterdam sta je in 2:09 op station Mechelen, tickets koop je via NS International.

Parkeren

Tijdens de stedentrip hebben wij geparkeerd in een parkeergarage onder het Novotel, daarnaast zijn er verschillende andere parkeergarages in het centrum van deze stad. Goedkoper parkeren kan ook. Op het Douaneplein kan je de hele week gratis parkeren. De parking telt 150 plaatsen en ligt op een kilometer van de Grote Markt. Op deze pagina van de stad Mechelen staat de informatie over parkeren.

Dat waren ze, al onze tips voor een citytrip Mechelen met kinderen! Ga absoluut naar deze stad tijdens de herfstvakantie en laat ons weten wat jouw indrukken zijn.

stedentrip België
Laat een antwoord achter

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.