Japan met kinderen: 15x bestemmingen 🏯

Op vakantie naar Japan met kinderen en op zoek naar informatie over deze bestemming? Wij delen al onze tips over een rondreis door Japan met gezin! We geven in deze uitgebreide blog tips voor bestemmingen, steden en kindervakanties.

Japan is een prachtig en schoon land en ook het land van tegenstellingen. Er zijn veel oude gewoontes en tradities zichtbaar en tegelijkertijd wordt er gebruik gemaakt van veel moderne technieken.

👉 Familiereis Japan: De reisorganisatie Travelnauts stelde de reis Neonreclames, tempels en geisha’s samen. Dit is een individuele gezinsreis door Japan.

Rondreis Japan met kinderen

Japan is een fantastische bestemming voor gezinnen met kinderen. Het land combineert eeuwenoude tradities met moderne technologie, kleurrijke cultuur en een indrukwekkende natuur. Er zijn futuristische steden, tempels, snelle treinen, gave pretparken en heerlijk eten. Bovendien staat Japan bekend om zijn veiligheid, netheid en kindvriendelijke voorzieningen: perfecte ingrediënten voor een familievakantie.

Redenen om naar Japan te reizen met kinderen:

  • Veilig en schoon land: Japan behoort tot de veiligste landen ter wereld.
  • Het openbaar vervoer is efficiënt en punctueel, vooral de hogesnelheidstrein (Shinkansen).
  • Culturele ontdekkingen met geisha’s, samurai, manga en oude tempels.
  • Traditionele kastelen en hypermoderne steden.
  • Disneyland Tokyo, Ghibli Park en Pokémon Centers.
  • Van de kersenbloesems in de lente tot sneeuw in Hokkaido, ieder seizoen heeft iets bijzonders.

📌 Onze gastblogger was op vakantie in Japan met kleine kinderen, dit is haar uitgebreide foto-blog.

Shinkansen

Het openbaar vervoer is goed geregeld en vooral heel punctueel. Tussen de grote steden liggen goede verbindingen. Een rondreis Japan per trein is echt een ideale optie, ook voor gezinnen.

De Shinkansen (Bullet Train) is de snelste trein ter wereld. Reis je vaker met deze snelle trein, dan kan je het beste een Japan Rail Pass aanschaffen. Deze pas is speciaal bedoeld voor toeristen en kan je hier online kopen. Er is een kinderkorting van 50% voor kinderen tussen 6 en 11 jaar.

Japan met kinderen

Bestemmingen Japan met kinderen

1. Tokyo

De meeste mensen die naar Japan reizen, starten of eindigen hun reis in Tokyo. Deze wereldstad is groot en intens, maar absoluut wel een bezoek waard. Wel is het een enorme stad die overweldigend kan zijn (net als onze ervaringen in Bangkok) en voldoende rusttijd is zeker met jongere kinderen aan te raden. Er zijn tal van leuke activiteiten, waaronder:

  1. Disney-themaparken. Over het algemeen wordt Disneyland Tokio meer aangeraden voor gezinnen, er zijn 7 themagebieden met attracties, shows, restaurants, cafés en winkels. Tokyo Disney Sea is geschikt voor alle leeftijden, maar is wel ontworpen voor een wat ouder publiek.
  2. Inokashira Park ligt net buiten het stadscentrum. Leuk voor kids zijn onder andere de waterfietsen en er is de kleine Inokashira Park Zoo.
  3. Vanaf de Tokyo Skytree kan je de stad vanaf grote hoogte bekijken! Er is een glazen vloer op de 340e verdieping.
  4. Mount Takao is een populaire plek om te gaan wandelen, je kan met de stoeltjeslift omhoog!
  5. Ga naar de Ueno Zoological Gardens om onder andere panda’s te zien!

🧭 Praktische info Tokyo met kinderen

Bereikbaarheid: Tokyo is de belangrijkste toegangspoort tot Japan, met internationale luchthavens Haneda en Narita. Vanuit Kyoto of Osaka reis je met de shinkansen in 2,5 à 3 uur naar de stad.
Vervoer: De metro is snel en veilig.
Beste reistijd: Voorjaar en najaar zijn ideaal. In de zomer kan het erg warm en druk zijn.
🏨 Accommodatie: Candeo Hotels Tokyo Shimbashi is vrij goed betaalbaar. Er is een spacentrum met een binnenbad en er zijn kamers met airconditioning en een flatscreen-TV.

💡 Tip: Hotels in wijken als Shinjuku, Shibuya, Asakusa en Ginza zijn handig vanwege de centrale ligging en goede verbindingen.

Tokyo

2. Kyoto met kinderen

Onze gastblogger begon haar rondreis door Japan met kinderen in Kyoto. Rondreizen door de stad gaat gemakkelijk vanwege het goed werkende openbaar vervoersysteem en de vele taxi’s. Een van de hoogtepunten van de reis was voor haar kinderen in deze stad, met de ‘maiko experience’. Tips voor Kyoto zijn:

  1. Bekijk vanaf het bijzondere tempelcomplex Kiyomizu-dera het uitzicht over de stad. Ga daar ook naar het gouden paviljoen Kinkaku-ji.
  2. Het Spoorwegmuseum gezien als een van de beste treinmusea ter wereld.
  3. Bij de dierentuin Kyoto City Zoo is een klein pretpark.
  4. Wandel door het bamboebos van Arashiyama.

💡 Tip: Je kan een bezoek aan Kyoto gemakkelijk combineren met de stad Osaka, met de shinkansen ben je er snel. Deze twee steden zijn een stuk rustiger dan Tokyo.

🧭 Praktische info Kyoto

Bereikbaarheid: Kyoto heeft geen eigen internationale luchthaven, maar is bereikbaar via Osaka Kansai Airport (ongeveer 75 minuten met de trein). Vanuit Tokyo reis je met de shinkansen in ongeveer 2,5 uur naar Kyoto Station.

Beste reistijd: De mooiste maanden zijn april (kersenbloesem) en november (herfstkleuren). De zomers zijn warm, in de winter is een bezoek rustig en goedkoper.

🏨 Accommodatie: TSUGU Kyoto Sanjo heeft een gedeelde keuken, een gemeenschappelijke lounge en gratis WiFi in alle ruimtes. Er zijn kamers voor vier personen.

Kersenbloesem

3. Osaka in Japan met kinderen

Osaka is een van de grootste steden van Japan. Een van de belangrijkste bezienswaardigheden is het Nishinomaru kasteel met de gigantische slotgrachten en oude muren. Een heel ander soort gebouw dan de meeste gebouwen in het moderne centrum van Osaka!

  1. Kids Plaza Osaka heeft een groot speelgebied en wetenschapsmuseum!
  2. Osaka aquarium is een van de grootste aquaria ter wereld.
  3. Bezoek de Nagai Botanical Garden, ’s avonds verandert dit in een kunst-licht-spektakel.
  4. Hirakata Park is een rustig en betaalbaar pretpark vergeleken met Universal Studios Japan.
  5. Tennoji Zoo is een leuke dierentuin om te bezoeken met jonge kinderen

🧭 Praktische info Osaka

Bereikbaarheid: Osaka is goed bereikbaar met de shinkansen vanuit Tokyo, de reistijd is ongeveer 2,5 uur. De internationale luchthaven Kansai Airport (KIX) ligt op zo’n 50 minuten met de trein van het centrum.

Beste reistijd: De lente (maart–mei) en herfst (oktober–november) zijn ideaal qua temperatuur.

🏨 Accommodatie: Hotel Monterey Grasmere Osaka is direct verbonden is met het JR-station Namba. Er zijn 4 eetgelegenheden met een panoramisch uitzicht over de stad. Er zijn kamers voor 4 personen.

4. Japanse Alpen

De Japanse Alpen is een mooi gebergte op het eiland Honshu waar je goed kunt wandelen en soms ook nog wat bijzondere dieren kan zien. Het plaatsje Takayama wordt gezien als het centrum van de Japanse Alpen.

Een van de hoogtepunten van de rondreis door Japan met kinderen van Eva, was een bezoek aan het Jigokudani Snow Monkey Park, midden in de Japanse Alpen. De Japanse makaken (of sneeuwaapjes) dalen in de koude wintermaanden af uit de bergen om te badderen in de warmwaterbronnen. Gelukkig zijn ze ook de rest van het jaar in het park te bewonderen.

Visit Matsumoto tipt de Kids Adventure Plaza. Hier staan allerlei speeltoestellen, een hindernisbaan, een enorme klimwand en er zijn glijbanen.

🧭 Praktische info Alpen in Japan met kinderen

Bereikbaarheid: De Japanse Alpen liggen in het hart van Honshu en zijn goed bereikbaar met de trein of bus. Vanuit Tokyo reis je in ongeveer 2,5 uur naar Nagano of Matsumoto met de shinkansen. Vanuit Kyoto of Osaka duurt het zo’n 4 uur.

Vervoer: Binnen de regio kun je reizen met lokale treinen of bussen. Je kan ook een auto huren!

Beste reistijd: In de zomer om te wandelen. In de winter zijn er skigebieden en kun je de beroemde sneeuwaapjes bij Jigokudani Snow Monkey Park zien. Het voorjaar is mooi vanwege de milde temperaturen en bloeiende natuur.

🏨 Accommodatie: Holiday Inn Resort Shinano-Omachi Kuroyon is een 4-sterrenhotel met een 24-uursreceptie en gratis WiFi. Er is een warmwaterbron!

5. Mount Fuji

De Mount Fuiji is de hoogste berg van Japan, met 3776 meter. Op mooie dagen verschijnt deze berg op de achtergrond van de skyline van Tokyo. Met de mount Tate en Haku is deze berg onderdeel van 3 heilige bergen. Je kan deze berg, eigenlijk een actieve vulkaan, bezoeken tijdens een dagtrip vanuit Tokyo. In deze blog staan tips voor leuke en kindvriendelijke uitstapjes met zicht op de Mount Fuji!

Bereikbaarheid: Mount Fuji ligt tussen Tokyo en Kyoto en is makkelijk bereikbaar met de shinkansen (halte: Mishima of Shin-Fuji). Voor het Fuji Five Lakes-gebied (Fuji-Go-Ko) reis je naar Kawaguchiko.

Beste reistijd: De lente (april–mei) en herfst (september–november) zijn het mooist.

🏨 Accommodatie: K’s House Fuji View is goed betaalbaar overnachten met uitzicht op de Mount Fuji. Er is een gemeenschappelijke keuken, familiekamers en een terras.

japan met kinderen

6. Hiroshima

De stad Hiroshima is ontzettend bekend vanwege de atoombom in de Tweede Wereldoorlog. De stad werd weggevaagd door de bom. Nu is het een moderne stad die je kan bezoeken tijdens een rondreis.

Er zijn allerlei bezienswaardigheden in de stad die in het teken staan van de atoombom en de gevolgen. In het Peace Memorial Park staan standbeelden en monumente. Ook kan je naar het Peace Memorial, het enige gebouw dat is blijven staan. Vlakbij ligt trouwens het gratis toegankelijke Cultural Science Museum.

Bereikbaarheid: Hiroshima ligt in het zuidwesten van Honshu en is goed bereikbaar met de shinkansen vanuit Osaka (ongeveer 1,5 uur) of Kyoto. Vanuit Tokyo duurt het zo’n 4 uur met de hogesnelheidstrein.

Vervoer: Binnen de stad reis je gemakkelijk met trams of bussen. Voor toeristen is er de Hiroshima Loop Bus, met de JR Pass is dit gratis, en deze stopt bij de belangrijkste bezienswaardigheden.

🏨 Accommodatie: FAV HOTEL HIROSHIMA STADIUM ligt in Hiroshima, op minder dan 1 km van de Myoei-ji-tempel. Er zijn familiekamers, een restaurant, privéparkeergelegenheid, een bar en een gemeenschappelijke lounge.

💡 Tip: Ga op dagtrip naar het nabijgelegen Miyajima-eiland met tal van bezienswaardigheden. Dit eilandje is gemakkelijk bereikbaar per veerboot (ook inbegrepen bij de JR Pass).

japan met kinderen

7. Okinawa (eilanden en stranden)

Okinawa is een tropische bestemming in Japan met kinderen met prachtige stranden, helderblauw water en een relaxte sfeer. Dit eiland ligt op 2 uur vliegen vanaf Tokyo en het is echt een andere wereld vergeleken met de rest van Japan.

Dit zuidelijke eiland was ooit een onafhankelijk koninkrijk en dat merk je nog steeds op het eiland. Shurijo is het voormalige koninklijke paleis en dit is leuk om te bezoeken. Voor kinderen is er onder andere het Okinawa Churaumi aquarium met walvishaaien en koraalriffen. En voor de echte tropische eilanden met witte zandstranden stap je op de boot naar de Kerama-eilanden.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: vliegen op luchthaven Naha met directe vluchten vanaf Tokyo en Osaka.
  • Vervoer: Huurauto is handig om het eiland te verkennen.
  • Beste reistijd: Maart–mei en september–oktober zijn ideale periodes.
  • Accommodatie: Resorts aan het strand met familiekamers en zwembaden, bijvoorbeeld het Odysis Onna Resort Hotel!
Odysis Onna Resort Hotel
Odysis Onna Resort Hotel

8. 🏯 Nara

De stad Nara ligt op het eiland Honshu, in de buurt van de steden Osaka en Kyoto. Dit was de hoofdstad van Japan. Deze compacte en historische stad staat bekend om de vrijlopende herten en culturele tempels. Je kan hier vanuit Osaka of Kyoto gemakkelijk voor een dagtrip naartoe reizen. Met de kinderen kan je herten voeren in Nara Park en bekijk de grote Todai-ji tempel.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: 45 minuten per trein vanuit Kyoto of Osaka.
  • Beste reistijd: Lente en herfst zijn ideaal, dan kan je de drukte in de zomer vermijden.
  • Accommodatie: Meestal dagtrip vanuit Kyoto of Osaka.

9. Hakone

Tokyo is een enorm drukke stad en vanwege de ligging vormt Hakone ook voor de locals een ideale bestemming om de rust op te zoeken. Hier heb je uitzicht op Mount Fuji en in de omgeving zijn tempels en hotsprings.

De Hakone Cruise is tof voor gezinnen, hiermee vaar je met een van de piratenschepen op het Ashi-meer! En de Hakone-kabelbaan hoort ook bij de rondroute van Hakone. Met deze kabelbaan ga je vanaf station Sounzan naar station Togendai. Onderweg kan je uitstappen bij Owakudani en Ubako. Schaf hiervoor eventueel de Hakone Free Pass aan.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: 1,5 – 2 uur met trein vanuit Tokyo.
  • Vervoer: Hakone Free Pass voor bussen, boten en kabelbanen.
  • Accommodatie: Ryokans en hotels met familiekamers en onsen, zoals Kinokuniya Ryokan.
Hakone Japan met kinderen
Hakone

10. Nagano

Onder de schaatsliefhebbers is Nagano bekend. In deze stad werden de Olympische Winterspelen gehouden. Deze plaats is de toegangspoort tot de Japanse Alpen en Nagano staat bekend om de outdoor-activiteiten en sneeuwapen. In de bergen kan je goed wandelen. Ga met de kinderen naar het Snow Monkey Park (Jigokudani). De heiligste plek voor boeddhisten in het land is de Zenko-Ji tempel.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: 2,5 uur met shinkansen vanuit Tokyo.
  • Beste reistijd: Winter voor sneeuw, zomer voor wandelen en natuur.
  • Accommodatie: Hotel Metropolitan Nagano.
Nagano

11. Nagoya

De stad Nagoya de vierde grootste stad van het land en bekende Japanse automerken zijn in deze stad gevestigd. Vanwege de fabrieken is een groot deel van de stad tijdens de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd. Daarom zijn er weinig historische tempels te zien. Het Nagoya kasteel is gerenoveerd!

En leuk voor de kinderen is het Nagoya Aquarium of ga naar het Spoorwegmuseum SCMAGLEV and Railway Park. Vlakbij ligt het Legoland Japan Resort. Ook is er een groot Science Museum in deze stad.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: 1,5 uur per shinkansen vanuit Tokyo of 35 min vanuit Kyoto.
  • Beste reistijd: Lente en herfst voor aangename temperaturen.
  • Accommodatie: Hotel in het centrum bij Nagoya Station in de buurt van musea en Legoland, bv. Nagoya Marriott Associa Hotel.
Japan met kinderen natuur

12. Kanazawa

De historische stad Kanazawa, de stad van de Samoerai, ligt aan de Japanse Zee en wordt nog weinig bezocht tijdens een rondreis Japan met kinderen. Hier vind je de de Kenroku-en tuin die bekend staat als een van de mooiste klassieke tuinen van het land. De tuin is zo opgebouwd dat die in ieder seizoen mooi is. Ook zijn er traditionele samoerai- en geishawijken die niet zijn gebombardeerd tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: 2,5 uur per shinkansen vanuit Tokyo en 2 uur vanaf Kyoto.
  • Beste reistijd: Lente (bloesem) en herfst (herfstkleuren).
  • Accommodatie: Hotels in het centrum, Hotel Nikko Kanazawa met familiekamers.
Kanazawa

13. Hokkaido

Hoog op mijn lijst voor Japan met kinderen is Hokkaido. Dit is het noordelijkste en minst ontwikkelde eiland van de vier hoofdeilanden. In de winter is het koud en in de zomermaanden is het niet zo warm als op de andere eilanden. Je gaat hierheen vanwege de ongerepte natuur, nationale parken als Daisetsuzan National Park en Shiretoko National Park én de landschappen. Het is een bestemming voor natuurliefhebbers.

Sapporo is de grootste stad van Hokkaido. Het Sapporo Snow Festival in februari staat bekend om de gigantische sneeuw- en ijssculpturen. Leuk ook zijn de Maruyama Zoo en het Okurayama Ski Jump Stadium. In de omgeving van de stad ligt het Shikotsu-Toya National Park.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: Internationale luchthaven New Chitose
  • Beste reistijd: Winter voor sneeuw, zomer voor aangenaam koel weer en natuur.
  • Rondreizen: Huurauto is handig.

💡 Tip: Ideaal voor een rondreis in de zomermaanden voor avontuurlijke gezinnen, zeker als je al vaker in Japan bent geweest.

Hokkaido Japan met kinderen

14. Kamakura

De historische kuststad Kamakura ligt op maar 50 kilometer vanaf Tokyo. Er zijn tempels en Boeddha’s. De sfeer is relaxed en dat maakt het een fijne dagtrip vanaf de hoofdstad. Ga bijvoorbeeld naar de Tokei-ji-tempel en het Hokokuji Bamboo Forest.

💡 De bekendste bezienswaardigheid is de Kotoku-in, de grote bronzen Boeddha van ongeveer 12 meter.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: 1 uur per trein vanaf Tokyo Station.
  • Beste reistijd: Lente en herfst voor aangename temperaturen en mooie kleuren.
Kamakura
Kamakura

15. Kyushu

Kyushu is het op twee na grootste eiland van de Japanse eilanden. Er zijn historische gebouwen, moderne steden, de vulkanen Aso en Sakurajima en veel natuur. De stad Kumamoto wordt veel bezocht. Prachtig is de Shiratani Unsui Gorge! Of bezoek het Kirishima National Park.

De stad Fukuoka ligt in het westen van Japan. In het voorjaar staan de kersenbomen in bloei en vrijwel het hele jaar door vinden er festivals plaats. Ga hier bijvoorbeeld naar de Fukuoka City Zoological Garden of het aquarium Marine World Uminonakamichi.

Praktisch:

  • Bereikbaarheid: Fukuoka Airport, ook bereikbaar per trein.
  • Eten: Bekend om Hakata ramen.
  • Beste reistijd: Lente en herfst.
  • Vervoer: met een huurauto kan je veel zien van het eiland.

💡 Tip: Bouw je eigen rondreis door Kyushu met deze bouwstenen van Riksja Travel.

Fukuoka Japan met kinderen
Fukuoka

Pretparken Japan met kinderen

Voor de pretparkliefhebbers zijn er tal van leuke opties in Japan!

1. Disneyland Tokio werd in 1983 opgericht door Walt Disney Imagineering. Er zijn al meer dan 170 miljoen bezoekers geweest en het is daarmee een van de best bezochte parken ter wereld! In het park zijn er 7 themagebieden met attracties, shows, restaurants, cafés en winkels.

2. Tokyo Disney Sea is geschikt voor alle leeftijden, maar is wel ontworpen voor een wat ouder publiek. Disneyland Tokyo zou leuker zijn met jonge kinderen.

3. Universal Studios is een van de grote pretparken en ligt bij Osaka. Er zijn attracties, shows en onder andere The Wizarding World of Harry Potter en Universal Wonderland. Zo zijn er kermisattracties, achtbanen en simulators in het thema van films als Spiderman, Back to the Future en Jurassic Park.

4. Het Fuji-Q Highland lijkt mij een heel tof park en de toegangsprijs lijkt ook een stuk schappelijker te zijn dan dat van de andere parken. Dit pretpark ligt aan de voet van de berg Fuji en staat bekend om de recordbrekende achtbanen en attracties met een anime-thema. De achtbaan Fujiyama is de hoogste en snelste achtbaan van het park én de 10e snelste, 8e hoogste en 5e langste rit ter wereld.

Familiereizen Japan met kinderen

Er zijn allerlei aanbieders die een rondreis door Japan samenstellen voor gezinnen!

Travelnauts

Deze organisatie richt zich op het samenstellen van individuele rondreizen voor gezinnen. Zij hebben de reis Neonreclames, tempels en geisha’s in Japan met onder meer:

  • Tempels
  • Neonreclames in de steden
  • Disneyland Tokyo
  • Geschiedenis in Hiroshima
  • Space World themapark

Local Hero Travel

De organisatie Local Hero Travel heeft een voorbeeldreis via onder meer Osaka, Kyoto, Hiroshima en Tsumago (Japanse Alpen). De reis is inclusief:

  • Treinritten met JR pass
  • Overnachtingen in goede middenklas hotels
  • Assistentie van je local Hero

Praktische tips Japan met kinderen

Vliegen naar Japan

Vanaf Schiphol kun je rechtstreeks vliegen naar Tokyo (Narita of Haneda) of Osaka (Kansai Airport). De vlucht duurt ongeveer 11 uur.

Vervoer

Japan heeft een uitstekend openbaar vervoersnetwerk. De Shinkansen (hogesnelheidstrein) is snel, comfortabel en leuk voor kinderen.

Huurauto

Via bijvoorbeeld Sunny Cars reserveer je een huurauto in Japan. Je betaalt altijd een heldere all-inclusive prijs. Ter plaatse nog betalen voor extra verzekeringen is NIET nodig als je kiest voor Sunny Cars! 

Gezondheid & veiligheid

Voor Japan zijn geen vaccinaties verplicht of aanbevolen. Check altijd actuele adviezen bij de GGD of het RIVM voor vertrek. Japan is een veilig land, met weinig criminaliteit en uitstekende medische voorzieningen.

👶 Kinderwagens

Reizen door Japan met kinderen gaat over het algemeen zeer soepel, maar een paar aandachtspunten maken het net wat makkelijker. Kinderwagens kunnen prima mee in treinen en metro’s, aangezien de meeste stations liften hebben. Oudere stations hebben soms alleen trappen. Voor stedentrips werkt een lichte, inklapbare kinderwagen het beste. In drukke stations, zoals bij de Shinkansen-platforms, kan het handig zijn om de wagen in te klappen.

👉 In historische gebieden of bij tempelcomplexen is een draagzak vaak praktischer dan een kinderwagen.

Luiers en babyspullen

Luiers, doekjes en andere babyspullen zijn veel te koop in grote steden bij supermarkten, drogisterijen en warenhuizen. In kleinere plaatsen kan het aanbod beperkter zijn.

Toiletten in Japan zijn over het algemeen schoon en goed toegankelijk, en veel grote stations en winkelcentra hebben family rooms met verschoningsfaciliteiten.

Het is een zeer veilig land, met goede medische voorzieningen. Toch is het handig een kleine EHBO-kit mee te nemen, inclusief pleisters, zonnebrand en medicijnen tegen koorts of reisziekte.

Dat waren ze, al onze tips voor een vakantie in Japan met kinderen! Lees ook de tips voor een vakantie op Sri Lanka, een reis naar Taiwan en vakanties in Thailand.

Laat een antwoord achter

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.